Zo schrijf je een bedrijfsplan
In dit artikel proberen we al deze vragen te beantwoorden, te beginnen met...
Wat is een bedrijfsplan?
Een bedrijfsplan is een overzicht van je bedrijf (of bedrijfsidee). Het beschrijft wat het bedrijf doet, hoe het omzet maakt, waarin het zich onderscheidt en hoe je het de komende jaren wilt ontwikkelen.
Je bedrijfsplan is een combinatie van woorden en getallen.
Het verhaal beschrijft je product of dienst, wat het uniek maakt in de markt, wie je klanten zullen zijn en wie de concurrentie is.
De getallen zijn essentieel. Er zijn drie componenten die met elkaar te maken hebben:
- Liquiditeitsprognose
- Winst- en verliesprognose
- Balansprognose
Samen geven deze prognoses aan hoe je bedrijf zal groeien, hoeveel aanvankelijke investering vereist is en wanneer (en hoeveel) extra kapitaalinjecties nodig zijn.
De prognoses geven aan wanneer je bedrijf winstgevend wordt, hoe snel het zal groeien en hoeveel je bedrijf aan het einde van de prognoseperiode waard kan zijn.
Waarom moet je een bedrijfsplan schrijven?
Er zijn twee redenen om een bedrijfsplan op te stellen.
Je schrijft een bedrijfsplan voor investeerders, financiers en potentiële partners.
Je kan het niet allemaal zelf doen.
Ondernemers realiseren meestal zich al snel dat ze extra middelen nodig hebben om hun idee tot uitvoering te brengen. Dat kan een investering zijn, maar het kan ook om extra vaardigheden gaan door middel van een soort partnerschap.
Een bedrijfsplan kan potentiële investeerders of partners helpen om inzicht in je bedrijf te krijgen en te beslissen of ze betrokken willen zijn.
Je schrijft een bedrijfsplan voor jezelf
Het proces en de discipline die bij het schrijven van een bedrijfsplan komt kijken is ook belangrijk voor jezelf.
Ideeën lijken altijd fantastisch in je hoofd, maar pas wanneer je ze op papier zet krijg je inzicht of het echt gaat werken. Door je bedrijfsplan op te schrijven zorg je ervoor dat je niks vergeet en geef je jouw bedrijf de beste kans op succes.
Voordat je tijd en geld investeert, kan het zijn dat je toch besluit dat je plan niet haalbaar is.
Of misschien zie je een beter manier om obstakels uit de weg te gaan, waardoor je meer kans van slagen hebt.
Wat moet er in mijn bedrijfsplan staan?
Je bedrijfsplan moet overzichtelijk, methodisch en makkelijk leesbaar zijn. Vermijd vakjargon en vergeet niet dat de lezer lang niet zo betrokken is bij jouw bedrijfsidee als jij.
Er zijn bepaalde onderwerpen die aan bod moeten komen, maar probeer het hele document zo beknopt mogelijk te houden (maximaal 15 tot 20 pagina's). Niemand heeft tijd om zich door een heel boekwerk te worstelen.
Laten we eens kijken naar de belangrijkste onderdelen.
Samenvatting
Het is het beste om deze als laatste te schrijven, nadat je alle andere details hebt doorgenomen – maar het wordt uiteindelijk hoofdstuk 1 van je bedrijfsplan.
Sommige mensen zullen alleen de samenvatting lezen, dus zorg ervoor dat dit stuk pakkend is en indruk maakt.
Zorg ervoor dat de belangrijkste onderdelen die je bedrijf echt verkopen erin zijn opgenomen: omzet of winstgroei, jaarlijkse winst aan het einde van de prognoseperiode, indicatieve bedrijfswaarde aan het einde van de prognoseperiode, enz.
Zorg dat je Unique Selling Proposition (USP) erin staat – diit is wat je bedrijf onderscheidt van de rest (en succesvol zal maken).
De samenvatting zou niet langer moeten zijn dan een A4-tje (en het liefst op één kant).
Aanleiding
Dit moet een relatief kort gedeelte zijn waarin je duidelijk het probleem laat zien dat jouw product, dienst of bedrijf zal oplossen. Voeg datapunten uit je onderzoek toe die de omvang van het probleem (en dus de potentiële markt) aantonen.
Het eerste stuk van je bedrijfsplan moet absoluut "samenvatting" heten, maar voor dit gedeelte mag je creatief zijn.
Zorg dat je geloofwaardige bronnen gebruikt wanneer je marktgegevens citeert, en citeer de bron in je voetnoten of eindnoten. Dit zal je analyse geloofwaardiger maken.
Je product
Voor dit onderdeel kan je wederom je creativiteit gebruiken, maar het is een goed idee om de naam van je merk, product of service te noemen.
In dit gedeelte beschrijf je jouw idee en laat je zien wat jouw idee anders maakt dan producten die al op de markt zijn.
Wat zijn de voordelen voor klanten wanneer ze jouw product gebruiken? Hoe lost jouw product of service het probleem op dat je eerder omschreef?
Welk voordeel heb je ten opzichte van je competitie?
Het kan nuttig zijn om een SWOT-analyse uit te voeren, ofwel als oefening, of om in je bedrijfsplan op te nemen.
SWOT-analyse
SWOT staat voor Strengths, Weaknesses, Opportunities en Threats (Sterktes, Zwaktes, Kansen en Bedreigingen.) Deze analyse wordt meestal opgemaakt in een 2 bij 2 vak (zoals hieronder) waarin je de belangrijkste punten voor elk onderdeel opsomt.
Door de sterke punten van je product tegenover de zwakke punten te zetten, en de marktkansen tegenover de mogelijke gevaren, kan je de relatieve positie van je product of dienst in de markt laten zien.
| Sterktes | Zwaktes
|
| Kansen | Bedreigingen |
Bedrijfsmodel
Dit gedeelte gaat in detail over hoe je geld gaat verdienen.
Belangrijke dingen om hierin op te nemen zijn:
- Prijzen en verdienmodel. Als je een fysiek product aan consumenten verkoopt, kan dit eenvoudig zijn, maar voor digitale producten (zoals downloads) en services kan het zijn dat je wat meer tijd kwijt bent aan de motivatie van je verdienmodel.
- Klanten – wie zijn je klanten? Waar zijn ze? Hoeveel klanten heb je (hoe groot is de markt?)
- Verkoop- en marketingstrategie - hoe bereik je jouw klanten? Hoe gaan ze jou vinden?
- Productie - als je je product maakt, beschrijf dan hoe dit in zijn werk zal gaan. Als je producten doorverkoopt, beschrijf dan het proces van inkoop (en eventuele invoer). Hoe zit het met de afhandeling en verzending van bestellingen? En ook belangrijk: hoeveel gaat het product jou kosten?
Concurrentie
Dit is waar je laat zien dat je echt je huiswerk hebt gedaan.
Toptip: Zeg nooit dat je geen concurrentie hebt. Zelfs wanneer je een innovatief product hebt en als eerste op de markt bent, zal je concurrentie hebben van het soort bedrijven die verbeterde versies uitbrengen van nieuwe producten.
Maak een lijst van je belangrijkste concurrenten, hun omvang en marktaandeel (het is verbazingwekkend hoeveel informatie je kunt vinden op het web). Wat weet je van hun toekomstplannen (misschien uit nieuwsberichten)? Hoe verwacht je dat ze op jouw bedrijf zullen reageren?
Dit is een belangrijk onderdeel dat je zal helpen om je eigen markt beter te begrijpen. Wanneer je op zoek gaat naar investeerders, zullen ze inzicht willen in de markt en het potentiële risico van concurrentie.
Nogmaals, het gebruik van een standaardmodel kan je helpen bij het evalueren van potentiële concurrentie vanuit invalshoeken die je misschien anders niet zou overwegen. Porter's 5 Forces is een goed model om te bekijken.
Prognoses
Dit zijn de getallen die je bedrijfsplan ondersteunen.
Neem in dit gedeelte beknopte overzichten op en voeg de gedetailleerde rapporten bij in een bijlage. Een bedrijfsplan bevat doorgaans prognoses voor de komende 3 of 5 jaar.
Een volledige bedrijfsprognose bestaat uit drie onderdelen die met elkaar in verband staan: de winst- en verliesrekening (P&L), de liquiditeitsprognose en balansprognose.
Van deze drie is de liquiditeitsprognose het belangrijkste aandachtspunt voor een klein bedrijf of start-up. Misschien wil je de hulp van een accountant inschakelen om deze verklaringen op te stellen, maar er zijn ook tal van gratis sjablonen voor spreadsheets beschikbaar die je gemakkelijk zelf kunt invullen.
De ACCA (Association of Chartered Certified Accountants) heeft een gratis te downloaden sjabloon voor je liquiditeitsprognose, hier:
De ACCA heeft ook een eigen gids voor het schrijven van je bedrijfsplan opgesteld, die misschien van pas kan komen. Er staan voorbeelden van bedrijfsplannen in voor verschillende soorten bedrijven.
Persoonlijk profiel
Misschien wil je ook een persoonlijk profiel toevoegen over jezelf en de andere eigenaren / directeuren van je bedrijf.
Als je op zoek bent naar een investering of lening, kan een korte samenvatting van de belangrijkste mensen in het bedrijf helpen om vertrouwen te scheppen.
Als je er voor kiest om dit te doen, houd elk profiel dan kort en relevant: noem ervaring, relevante kwalificaties, bestaande belangen in het bedrijf, hoe lang mensen al in dienst zijn enz.
Tot slot
Het schrijven van een bedrijfsplan kan behoorlijk wat tijd en onderzoek kosten. Het is echter altijd een waardevolle oefening. Onthoud twee dingen:
- Het zal nooit perfect zijn. Probeer je plan zo nauwkeurig mogelijk maken, zodat het een eerlijk beeld geeft van je bedrijf en zijn potentieel, maar kom niet vast te zitten in "analysis paralysis".
- Het is nooit af. Dingen veranderen voortdurend. Zorg dat je jouw bedrijfsplan bij blijft werken om deze veranderingen op te nemen.
Als je gedrukte exemplaren uitdeelt, doe er dan een plastic hoesje omheen. Je kan een hoesje kopen bij een kantoorhandel of je bedrijfsplan professioneel laten binden door een drukker. Zorg er ook voor dat het papier van goede kwaliteit is. Een eerste indruk maak je maar één keer!
Meer inspiratie opdoen?
Als je voor het eerst aan het nadenken bent over je eigen bedrijf, dan kan dit artikel je misschien verder helpen: 5 tekenen dat je klaar bent om je eigen bedrijf te beginnen
Misschien vindt je ook inspiratie in ons e-book, Zo zet je jouw eigen online bedrijf op.
Als je cookies accepteert, gebruiken we ze om je ervaring te verbeteren en aan je voorkeuren aan te passen. We gebruiken ze ook om onze partners in staat te stellen gepersonaliseerde advertenties van PayPal te laten zien wanneer je andere sites bezoekt. Cookies beheren en meer informatie